کاربردهای خارق العاده اینترنت اشیاء(IOT) در اکثر فیلم های علمی تخیلی گذشته به وفور دیده می شود، شاید روزی حتی فکرش را نمی کردیم که اینقدر تخیلات را بشود واقعی کرد! همه دوست داریم کنترل همه امور را در دست داشته باشیم و تکنولوژی اینترنت اشیاء شاید بخش اعظم آن را برآورده کند!

فرض کنید که گجتی بنام مادر،که در آشپزخانه به شکل لامپ ساخته شده است تمام اشیای آشپزخانه را برای شما مدیریت می کند و میتوانید از طریق گوشی تلفن همراه در محل کار مطلع شوید که همسرتان درحال پخت چه غذایی است یا کودکتان خوب غذا می خورد یا خیر.

یا مثلا دستگاه شمارشی که در روستا برای مزرعه دار در هر روز آمار گوسفندان عبوری از مزرعه به چراگاه را شمرده و حتی وزن و وضعیت سلامتیشان را گزارش می دهد! آنهم نه بصورت اعداد بلکه بصورت نمودارهای پویا و با ایده هایی درباره مدیریت سلامتیشان.

یا مثلا اگر مثل من عاشق گلدان و حیوانات خانگی باشید گجت شرکت هاروست که شبیه موش طراحی شده علاوه بر آبیاری و بررسی خاک به شما نموداری از وضعیت خورد وخوراک حیوانات خواهد داد و جالبتر آنکه می توانید برایش بازی برنامه ریزی کنید تا با حیوانات خانگی به بازی بپردازد!

فرض کنید سطل زباله های شهری که با نور خورشید نیز کار میکنند بطور هوشمند به مرکز شهری اطلاعات حجم داخلیشان، میزان کارکرد روزانه را خبرداده و حتی در محدوده معینی به جمع آوری زباله های رها شده در خیابان بپردازند!

اینها روزی شاید به سوژه فیلم های تخیلی شبیه بود اما دیگر شاید واقعیت تخیلی باشد! همه شما نمونه های بسیاری را در این باره می توانید بیاورید.

اما باید کمی دلتان را بشکنیم، چون داستان در آینده شاید کمی دیرتر به سمت استفاده های خرد تکنولوژی اینترنت اشیاء برسد. بعبارتی کمتر در بخش شخصی مورد بهره برداری قرار گیرد.

به گفته شرکت Advantech ، از بزرگترین شرکت های ارائه دهنده راهکار مشاغل با تکنولوژی نوین، زمانی که کاربردها و نرم افزارهای اینترنت اشیاء به تکامل و بلوغ برسند، بخش اعظمی از آنها در بخش صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند تا در دست مصرف کننده های شخصی باشد.

هر گاه کاربرد اینترنت اشیاء به بلوغ برسد نزدیک به 70درصد استفاده های رایج آن به سناریوهای صنعتی بر میگردد.

به بیانی دیگر، بخش مهمی از کاربرد اینترنت اشیاء در آینده، به عملیات کسب و کار توسط تکنولوژی برای انجام امور رایج مشاغل مربوط خواهد بود. کاربردهای اینترنت اشیاء امروزه با توجه به تمرکز شرکت های ارائه دهنده راهکارهای کسب و کار بر روی این موضوع، در اندازه های صنعتی بیشتر نمود پیدا می کند.

تحقیقات صنعتی نشان می دهد که 80درصد ارزش این نوع سرویس ها به قابلیت فضای ابری برمی گردد.

وقتی کاربرد اینترنت اشیاء با تلفیق قابلیت هر شیئ همراه شود و تبدیل به یک عملیات روزانه معین شود، نوعی ارزش با محدوده زمانی معین بوجود می آورد که ارائه دهندگان خدمات می توانند هر روزه و هر ماهه آن را تمدید و تکثیر نمایند. این موضوع درمورد فروشندگان معمولی که توانایی تولید ارزش تنها با یکبار فروش را دارند فرق می کند. یعنی ارزشی مستمر با برنامه ریزی روی رگولاسیون مشاغل بوجود می آید که بشکلی هم توسعه پایدار در نوع خود است.

درواقع نگاه به اینترنت اشیاء در صنعت در تمام معماری صنعت بصورت لایه هایی است که فاصله بین سطع اشیاء را تا سطح فضای ابری معین می کند. در سطح پایین درواقع تعداد زیادی سنسور حساس وجود دارد(لایه لبه یا Edge) که داده ها را در تمام جهات و درگاه های خاص جمع آوری می نماید. بیشتر کارها مربوط به پیاده سازی نوعی از هوش مصنوعی در این سطح است تا داده ها پیش از ارسال به فضای ابری و پیش از عبور در سلسله مراتب پردازش درست شوند.

در سطح بالا یعنی فضای ابری نتیجه بدست آمده به نام لایه SaaS (نرم افزار بعنوان یک سرویس) در کاربرد سلسله مراتبی نام گذاری شده است که خیلی ها از آن با نام راه حل شناخته شده امروزی نام می برند.

تعداد صنایعی که بدنبال آوردن تکنولوژی های جدید برای بهبود کسب و کارشان هستند، بسیار قابل توجه است. همه صنایع مجبور خواهند بود بخش عظیمی از سرمایه هایشان را روی این موضوع سرمایه گذاری نمایند. کاربردهای اینترنت اشیاء برای شرکت ها، فروشگاه های خرده فروشی، بخش انرژی و قدرت و .... بعنوان راهکارهای اصلی محسوب می شوند و قطعا بیشتر مورد توجه در کسب و کارهای مجتمع قرار خواهند گرفت. درواقع عمده محصولات و ارزش معنوی و مادی سرمایه گذاری شده در تکنولوژی اینترنت اشیاء به بخش های صنعتی بزرگ برمیگردد که نمود اصلی آن در زندگی شخصی همه ما منعکس خواهد شد. پس خیلی هم شاید حضور اینترنت اشیاء در صنعت در آینده ما را از فواید مستقیم شخصی دور نمی کند.

همگام با جریان خلق نوآوری و تکنولوژی، رقابت بین تکنولوژی آنالوگ و شبکه(IP) در صنعت سیستم نظارت تصویری همچنان ادامه دارد و هرازگاهی که فکر می کنیم تکنولوژی آنالوگ در حال خاک شدن است بیکباره دست به ابداع تکنولوژی جدیدی می زند و ورق را بر می گرداند. البته بیشتر به نظر می آید که تکنولوژی آنالوگ در حال نجات خود و جلوگیری از کاهش کارایی نسبت به تکنولوژی تحت شبکه، سعی بیشتری در ارائه راهکارهای جدید بخرج می دهد. یکی ازاین تکنولوژیها، تکنولوژی ccHDTV است. ccHDTV تکنولوژی جدیدی است که پتانسیل تبدیل تبدیل شدن به انقلابی دیگر در صنعت نظارت تصویری HD را دارد.آیا واقعا این تکنولوژی می تواند جایگزینی برای سیستم نظارت تصویری تحت شبکه در آینده محصوب شود؟ 

ccHDTV 

دوربین مداربسته تحت ccHDTV می تواند داده های تصویری را با فرمت فشرده H.264 بین دوربین مداربسته و دستگاه NVR جابجا نماید. این تکنولوژی بسیار شبیه به تکنولوژی بکار رفته در صنعت پخش تلویزیون دیجیال است، یعنی روشی که انتقال تصاویر با کیفیت بالا و پایدار را در وسعت جغرافیایی بالایی تضمین کرده است. داده های حداکثر 16 دوربین مداربسته می تواند در طول یک کابل تصویر آنالوگ کواکسیال می توانند منتقل شوند.

مزیت بسیار جالب این تکنولوژی این است که زیر ساخت مورد نیازش دقیقا همان کابل های کواکسیال سیستم نظارت تصویری رایج خواهد بود و از همان اتصالات و کابل های رایج می توان برای این تکنولوژی جدید بدون نیاز به تغییر زیرساخت استفاده نمود. مزیتی که میتواند بحث مهاجرت سیستم نظارت تصویری با زیرساخت آنالوگ به IP را منتفی نماید!

اولین ویژگی منحصر به فرد تکنولوژی ccHDTV قابلیت ایجاد اتصالات "daisy chain" بسیار رایج بوسیله اتصالات BNC(Coupler) برای دوربین هاست و با این کار براحتی کانال(شبکه) دوربین مورد نظر تغییر می کند. بنابراین افزودن دوربین جدید در یک شبکه آنالوگ براحتی با ایجاد اتصالات فیزیکی T و اتصال دوربین مداربسته به یک کانال بدون تداخل صورت پذیرد. حالت Loop هم می تواند بعنوان یک "Fail-Safe" در نظر گرفته شود. در نتیجه سیستم ccHDTV همراه با پایداری قابل قبول، پتانسیل گسترش بالایی دارد.

چطور سیستم ccHDTV می تواند بعنوان جایگزین برای سیستم ویدئویی تحت شبکه استفاده شود؟

درست است که در سیستم تحت شبکه بدلیل نوع جابجایی داده ها، توانایی انتقال تصاویر کیفیت بالاتری نسبت به نوع انتقال سیگنال تصاویر آنالوگ امروزی(NTSC،PAL،SECAM) وجود دارد، اما هنوز ایراداتی هم دارد. برای مثال تکنولوژی تحت شبکه اختصاصا برای انتقال تصاویر ویدئویی اختراع نشده است و هنگام رویداد ترافیک نقطه ای شبکه در موارد استفاده از پهنای باند بالای دچار مشکل می شود؛ همین اتفاق باعث کاهش نرخ فریم تصویر خواهد شد. ازآنجایی که سیستم ccHDTV داده را در یک کانال اختصاصی منتقل می کند تحت تاثیر ترافیک لحظه ای قرار نداشته و مشکلی از نظر حذف فریم ها و کاهش نرخ فریم ندارد.

همانطور که اکثر کاربران حرفه ای می دانند، سیستم های تحت شبکه(بخصوص تحت اینترنت) برای تنظیم و حفظ شبکه نیاز به مدیریت دقیق تنظیمات شبکه و تعیین آدرس های IP دارند. یعنی علاوه بر مشکل ترافیک لحظه ای و گلوگاه های ترافیکی، نیاز به سیستم مدیریت شده و با برنامه ریزی هم وجود دارد.

ذاتا سیستم نظارت تصویری هنگام تغییر سیستم آنالوگ به سیستم تحت شبکه تبدیل به یک مسئله مهم تصمیم گیری تواما IT و مالی خواهد شد، یعی نگهداری سیستم نظارت تصویری می تواند پس از ارتقاء سیستم تحت شبکه درمقایسه با اتصالات ساده بکار رفته در سیستم نظارت تصویری رایج پیچیده تر هم شده و هزینه ها نیز بسیار در تعویض زیرساخت سنگین می شوند. همانند مزیت سیستم های تحت شبکه، ccHDTV می تواند تصاویر فشرده شده با کیفیت را منتقل نماید اما اینکار را بسیار ساده و بدور از پیچیدگی های سیستم تحت شبکه انجام می دهد ضمن اینکه اطمینان بالاتری هم در بحث امنیت ارائه می دهد.

تکنولوژی ccHDTV را جایگزین IP بدانیم؟

باید کمی صبر کنیم تا ببینیم شرکت های معروف متاثر از این تکنولوژی چه تصمیمی خواهند گرفت. در صنعت حفاظتی تنها در محصولات محدودی از کاربردهای تکنولوژی ccHDTV استفاده شده است و شاید در ادامه بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

سیستم های تحت شبکه در کنار نقض یادشده مزیت های مهمی نیز در برابر ccHDTV خواهد داشت:

• بعنوان یک تکنولوژی جا افتاده و شناخته شده جوانب مختلف این تکنولوژی تجربه و خوب فهمیده شده است، حتی اگر آنطور امن هم که کاربران دوست دارند نباشد! یعنی در عمل مزیت و معایبش بهتر درک شده است.
• گستردگی و همه گیری تکنولوژی تحت شبکه باعث تولید محصولات گسترده بر این اساس شده است و به آسانی نیازها را با طیف وسیع محصولاتش برطرف می کند و سخت تر همپای آن تکنولوژی می تواند چنین ظهوری داشته باشد.
• محصولات بسیار زیادی در حال تولید و خلق نوآوری برای پشتیبانی از زیرساخت های این تکنولوژی هستند.

ccHDTV همچنان نیاز به اثبات خود در اندازه های بزرگتری خواهد داشت. یعنی در آزمایشها و بررسی های جهانی بیشتری باید آزموده شود و بیشتر برروی قواعدش بصورت تئوری و عملی کار شود تا بصورت همه گیر پذیرفته شود.

در پایان به برخی از ویژگی ها برجسته تکنولوژی ccHDTV اشاره می کنیم:

• انعطاف پذیری مدل : میتوان از دو مدل ساختار ستاره ای و اتصال کوتاه(Daisy-Chain) برای اتصال تجهیزات بر روی کابل کواکسیال بهره برد.
• انتقال داده ها در مسافت بیشتر: تا 1000 متر قابلیت جابجایی تصاویر بوسیله کابل کواکسیال RG-6 آنهم در کیفیت تمام HD بسیار جالب است. ضمن اینکه این مقادیر بدون استفاده از Repeater(تقویت کننده) قابل دست یابی هستند.
• با قابلیت نصب 16 دوربین تمام HD بر روی یک کابل کواکسیال کاهش هزینه خوبی در کابل کشی بدنبال دارد.
• عدم نیاز به متخصص شبکه برای راه اندازی سیستم نظارت تصویری برپایه این تکنولوژی
• قابلیت ضد اختلال امواج در این تکنولوژی قوی تر شده است.
• قابلیت انتقال داده های دوطرفه(Duplex)
• براحتی می تواند توسط گیرنده های DVB-T مورد استفاده قرار گیرد.